Niepokorne harcerstwo w Bydgoszczy                     1980 - 1991 

Biała Służba Olsztyn 1991  

​

​

            Pod koniec 1990 r. władze kościelne i państwowe podały oficjalny komunikat w sprawie pielgrzymki Papieża Jana Pawła II do Polski, która miała się odbyć w czerwcu 1991 r. Jednym z miast goszczącym Głowę Kościoła został wybrany Olsztyn. Wobec tego naturalnym wyborem na funkcję komendanta Białej Służby’91 w Olsztynie, z ramienia ZHR,

był hm Tomasz Kucharzewski „Watra” – pełniący wówczas funkcję komendanta Warmińsko-Pomorskiej Chorągwi Harcerek i Harcerzy ZHR.

Pierwsze przygotowania rozpoczęły się już wczesną wiosną 1991 r. Doszło wówczas do pierwszego spotkania Sztabu Organizacyjnego Pielgrzymki Ojca Świętego na Warmii. Z ramienia Kościoła za całą organizację wizyty papieskiej odpowiadał ks. infułat Julian Żołnierkiewicz. Byli również przedstawiciele władz miasta i olsztyńscy komendanci chorągwi harcerskich:

- komendantka Warmińsko-Mazurskiej Chorągwi ZHP hm Małgorzata Arendt

-oraz komendant Warmińsko-Pomorskiej Chorągwi Harcerek i Harcerzy ZHR hm Tomasz Kucharzewski.

Przedstawiono ogólne zarysy wizyty, a także uzgodniono w nich udział i wstępny zakres działań dla służb harcerskich.

Sztab BS’91 ZHR w Olsztynie został zorganizowany w Domu Harcerza, gdzie miały swoją siedzibę warmińskie hufce i sekretariat chorągwi ZHR. Ostatni miesiąc przed wizytą sztab pracował praktycznie non-stop. Bardzo dużo pracy włożyli w to olsztyńscy instruktorzy ZHR:

- trzeba było zbierać dane, sporządzać i weryfikować listy instruktorów i harcerzy starszych, którzy mieli podjąć służbę w czasie wizyty Ojca Świętego

- przygotować informatory dla poszczególnych formacji służb wraz z zakresami ich obowiązków oraz wyznaczyć przydziały osób do konkretnych służb

- zorganizować sprzęt do zakwaterowania kilkuset osób

-przygotować logistycznie całe obozowisko harcerskie w środku miasta oraz zapewnić wyżywienie dla wszystkich uczestników

- a także koordynować wszelkie działania z władzami kościelnymi.

Do udziału w olsztyńskiej Białej Służbie do sztabu ZHR zgłosiło swój akces około 600 harcerzy starszych i instruktorów. Główny trzon stanowiły siły:

​

• Warmińskiego Hufca Harcerek i Harcerzy „PŁOMIENIE” ZHR z Olsztyna

• Warmińskiego Hufca Harcerek i Harcerzy „JANINA” ZHR z Olsztyna

• Warmińskiego Hufca Harcerek i Harcerzy „SZANIEC” ZHR z Olsztyna

• Bydgoskiego Hufca Harcerek i Harcerzy ZHR

• Toruńskiego Hufca Harcerek i Harcerzy ZHR

• oraz pojedynczych drużyn z Trójmiasta, Pasłęka i Kwidzynia

 

Było to o tyle imponujące, że ZHP, będące oficjalnie znacząco większą organizacją, zmobilizowało nieco mniejszą liczbę uczestników ze swojej strony.

Zadaniem formacji harcerskich było zorganizowanie sektorowych służb medyczno-sanitarnych oraz porządkowych i informacyjnych w trakcie mszy centralnej, oraz pomoc w obsłudze wizyty Papieża w Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie.

Oczywiście główna praca czekała wszystkich w trakcie oficjalnej mszy papieskiej , która miała się odbyć w miejskim parku opodal stadionu. Wraz z władzami kościelnymi uzgodniono podział sektorów do obsługi dla ZHP i ZHR tak, by każda organizacja wiedziała za jaki teren odpowiada.

Zlot Białej Służby ZHR w Olsztynie rozpoczął się w dniu 5 czerwca 1991 r. Sztab główny ZHR oraz część osób zakwaterowano w olsztyńskim Domu Harcerza przy ul. Niepodległości, a jakieś 200m dalej – na polanie nad rzeką Łyną, blisko centrum miasta – powstało namiotowe miasteczko zlotowe.

Popołudniowa odprawa sztabu została przerwana nagłą prośbą ze strony władz kościelnych, by harcerze przywitali na ulicach miasta przybywającego Ojca Świętego. Rozległ się więc sygnał trąbki i w trybie alarmowym ponad pół tysiąca harcerek i harcerzy ZHR wymaszerowało na powitalne spotkanie z Papieżem. Harcerski szpaler na ulicach w centrum miasta witał Ojca Świętego przejeżdżającego w swym Papamobile.

Następny dzień rozpoczął się wczesnym rankiem dla grupy harcerek i harcerzy odpowiedzialnych za pomoc w spotkaniu Jana Pawła II z kuracjuszami i personelem Szpitala Dziecięcego w Olsztynie. Tu służbami z ramienia ZHR kierowała druhna phm. Elżbieta Gryczyk „Salamandra”.

Następnie wszystkie siły skierowano na wyznaczone punkty i sektory na plac, gdzie miała odbyć się msza prowadzona przez Ojca Świętego. Pogoda dopisała. Było słonecznie i ciepło. Wszystko przebiegało dość sprawnie. Harcerze kierowali pielgrzymów do swoich sektorów, pomagali osobom starszym w dotarciu na miejsce, roznosili wodę, udzielali ewentualnej pierwszej pomocy lub pomagali w dotarciu do Punktów Pomocy Medycznej. Najwięcej pracy miały te służby harcerskie, które obsługiwały sektory najbliżej ołtarza. Tam był największy tłok.

Po zakończeniu mszy i rozejściu się pielgrzymów, wszystkie sektory zostały posprzątane przez harcerki i harcerzy ZHR. Następnie zarządzono zbiórkę i w pełnym szyku wszyscy przemaszerowali ulicami Olsztyna na miejsce bazy zlotowej. Tam odbył się apel pożegnalny.

Kilka dni po zakończeniu Białej Służby w Olsztynie, na ręce komendanta Warmińsko-Pomorskiej Chorągwi Harcerek i Harcerzy ZHR, przyszedł list z podziękowaniem od szefa Sztabu Medycznego, za szybką i właściwą reakcję harcerzy z ZHR, którzy dostarczyli zasłabłą osobę do Punktu Pomocy Medycznej. Jak się okazało, osoba ta doznała zawału i bez szybkiej interwencji harcerzy mogłoby dojść do tragedii.

​

​

hm. Tomasz Kucharzewski

 

Komendant harcerskich służb ZHR w czasie pielgrzymki.