Niepokorne harcerstwo w Bydgoszczy                     1980 - 1991 

Astra i Advena 1990-1992

​

Astrę przejęłam od Asi Rymarkiewicz zwanej Rybą w 1990 roku. Na początku 1989 roku uchwałą Rady Drużyny 10 BDH Astra i Zjawa wystąpiliśmy ze Związku Harcerstwa Polskiego. A wiosną 1990 wstąpiliśmy do nowo powołanego Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej oraz podjęliśmy pracę, w stworzonym przez nasze bydgoskie środowisko, Hufcu Harcerek i Harcerzy ZHR.

W kwietniu, zgodnie ze zmianami organizacyjnymi zachodzącymi w całym ZHR, nastąpił podział „Dziesiątki” na dwie drużyny: 10BDH Astra i 10 BDH Zjawa. Podział „Dziesiątki” nie oznaczał oczywiście zerwanie więzi, które łączyły nas przez wspólnie spędzone lata, dlatego powołano Radę Wodzów 10-tek Bydgoskich Drużyn Harcerek, Harcerzy i Zuchów.

W tym czasie w Astrze były trzy zastępy: dwa w SP nr 6, prowadzone przez Pełzaka (Anna Drews) i Iwę (Iwona Siwińska) i jeden w SP 50 prowadzony przez Gosię (Gosia Wilczyńska). Później powstały jeszcze zastępy w SP nr.20  które prowadziły Kataryna (Kasia Bakoś) i Klepcia (Justyna Wiecka).

Tyle fakty, a teraz wspomnienia. Drużynową zostałam w drugiej klasie szkoły średniej. Jeżeli dobrze pamiętam byłam wtedy najstarsza w drużynie po Iwie i Pełzaku, a z harcerstwem związana byłam już od Zuchów. Może więc naturalną koleją rzeczy było przejęcie przeze mnie pałeczki.

Gosia, Iwa, Klepcia  i Pełzak współtworzyły ze mną wtedy Astrę. Dwie pierwsze z nich zostały zresztą później kolejnymi drużynowymi Astry.

Pamiętam przygotowania do pierwszego obozu. U Gosi w domu wymyślałyśmy fabułę obozu i plan zajęć. Przygotowywałyśmy jadłospis i obliczaliśmy stawki żywieniowe, żeby dostać dofinansowanie z Kuratorium Oświaty.

Na obóz pojechałyśmy ze Zjawą nad J.Radolne koło Plęs. Komendantem zgrupowania był Jędrzej (Piotr Bogacki). Miałyśmy wtedy fabułę „Pensji u panny Hortensji ”i po raz pierwszy własny podobóz. Na obozie była z nami jeszcze Ryba, ale wtedy rządziła w kuchni, z boku przyglądając się i czuwając nad poczynaniami początkujących drużynowych. Chłopacy mieli wtedy fabułę „King Size-u” czyli Krasnoludków. Z tego obozu zapamiętałam dwa zdarzenia: pierwsze to chatki (zastępy wychodzą na całą dobę do lasu), podczas których w nocy strasznie się rozpadało i w związku z czym trzeba było wracać po ciemku do obozu. Niektóre zastępy wtedy się pogubiły. Drugie zdarzenie to nocne wizyty „tubylców” z pobliskiego pola biwakowego. Podczas jednej z takich wizyt, gdy jak zwykle uciekali przed naszą wartą, jeden z nich zderzył się czołowo z drzewem i trzeba było mu udzielać pierwszej pomocy.

W sierpniu starszyzna z obu drużyn wybrała się na tradycyjną wędrówkę. Tym razem w Sudety. Dla mnie była to jedna z najlepszych wędrówek. Piękna przyroda, interesujące miejsca i fajne przygody. Gosia przywiozła z tych wędrówek szczeniaka, którego nazwaliśmy Traper.

Zimowisko 1991 roku odbyło się już po raz drugi w Strzelnie, w internacie Szkół Rolniczych mieszczącym się w starym dworku. To miejsce jak i sama miejscowość, której historia sięga czasów Bolesława Krzywoustego, urzekła nas swoją atmosferą. Na długo w pamięci uczestników pozostały zapewne nocne wyprawy, chustowania i przyrzeczenia składane w środku nocy, w romańskiej rotundzie św. Prokopa.

​

Astra rozrosła się do tak dużych rozmiarów, że wiosną podzieliliśmy ją. W ten sposób powstała 10BDH Advena, której pierwszą drużynową została Gosia. W późniejszym okresie w Astrze, zostały młodsze dziewczęta, a starsze przeszły do Adveny. Dzięki czemu powstała właściwie drużyna wędrowniczek. Obie drużyny zawsze współpracowały ze sobą bardzo blisko, stąd wspólna organizacja obozów czy zimowisk.

​

Tego roku lato było bardzo bogate w różne wydarzenia. W lipcu, po raz ostatni ze Zjawą wybrałyśmy się na wspólny obóz nad J. Dybrzk. Bawiłyśmy się wtedy w Indian. Była wtedy też z nami, nowo powstała żeńska drużyna 10 BDH Adwena, a swój podobóz miały też zuchy, prowadzone przez Kojota (Piotr Adamczewski) i Balbę (Roberta Sawickiego).
W sierpniu miał miejsce Zlot 80-lecia Harcerstwa w Polsce, w Olsztynie koło Częstochowy. Zlot był okazją do poznania drużyn z całej Polski i nawiązania nowych kontaktów. Zaprzyjaźniłyśmy się z męską drużyną z Sopotu im. Orląt Lwowskich, niestety nie pamiętam numeru. Gościłyśmy później u nich w Sopocie na biegu terenowym. W tym czasie w Polsce był z pielgrzymką w Częstochowie papież Jan Paweł II. W związku z tym uczestniczyłyśmy w Białej Służbie, pełniąc służbę sanitarną lub porządkową.

Mając doświadczenie w chodzeniu po górach z poprzednich lat, poczułyśmy się na tyle silne, że postanowiłyśmy same wybrać się na wędrówkę w góry. Celem naszym były Tatry polskie. Pojechały najstarsze dziewczyny: Gosia, Iwa, Pełzak , Klepcia, Lena i ja. To była wspaniała przygoda. Odwiedziłyśmy Kraków, zdobyłyśmy m.in. Orlą Perć, spałyśmy pod gołym niebem przy schronisku nad Morskim Okiem, bo nie było miejsca w środku i poznałyśmy wielu ciekawych ludzi. Wtedy zakochałyśmy się w Tatrach i jeździłyśmy tam jeszcze kilka razy, również w Tatry Słowackie.

Od 1992 roku Astra i Advena jeździły już na samodzielne obozy letnie. Zaczęłyśmy od obozu wędrownego, łatwiej go przygotować, ja miałam wtedy maturę. Wybrałyśmy się na Mazury, wzdłuż Czarnej Hańczy, z kilkudniowym pobytem w Jałowym Rogu. Fabuła była oparta na książce „Mały książę” i, tak jak on, przemieszczaliśmy się z planety na planetę zmieniając kolejne miejsca pobytu.

W sierpniu, zabrałyśmy starsze dziewczęta z obu drużyn w Bieszczady, żeby nauczyć je chodzenia po górach i pokazać jaka to fajna frajda.

Między obozami i zimowiskami odbywała się normalna praca w zastępach, w drużynie i spotkania środowiskowe. Wiosną jeździłyśmy na biwaki rowerowe. W marcu zawsze uczestniczyłyśmy w przygotowywanym przez Zjawę, Bydgoskim Biegu Baby. Z niecierpliwością czekałyśmy jakież to nowe, śmieszne konkurencje dla nas wymyślą. Brałyśmy również udział w Festiwalach Piosenki Harcerskiej. We wrześniu, tradycyjnie odwiedzałyśmy grób naszego patrona Józefa Grzesiaka „Czarnego” w Gdańsku. Tam odbywały się chustowania lub przyrzeczenia. W grudniu uczestniczyłyśmy w spotkaniach wigilijnych 10-tek.

Nie można zapomnieć o wyprawach Achnacarry, w których również uczestniczyłyśmy. Organizowane były zawsze w sierpniu na bezdrożach kaszubskich, przez środowisko gdańskie. Nie traktowałyśmy tego jednak tak ambitnie, jak chłopacy ze Zjawy, którzy wygrali nawet jeden czy dwa razy! To była dla nas dobra zabawa, męcząca, ale fajna. Wtedy ludzie byli bardziej otwarci i ufni. Pozwalali nam spać w swoich gospodarstwach. Warunkiem było tylko, żebyśmy nie paliły. Ha, ha!

10 października 1992 roku obchodziliśmy 10-lecie „Dziesiątki”. Wszystkie 10-tki wraz z osobami, które były związane z nimi, jak i nasi przyjaciele, spotkaliśmy się na biwaku w Samostrzelu, w szkole, w której wtedy uczyła Dodi! Moja pierwsza drużynowa, jeszcze z czasów gdy byłam zuchem! Tak historia zatoczyła koło.

Na początku 1993 roku przekazałam drużynę Iwie.

A kolejny obóz był już stały na Roztoczu.

​

​

phm. Magdalena Lelwic, Sroka