top of page

34 Bydgoska Drużyna Harcerska "BÄ…dź Gotów" im. Andrzeja MaÅ‚kowskiego

 

Barwy: pomarańczowe chusty, od 1989 (w ramach ZHR) zielone chusty

 

Drużynowi: pwd. BogusÅ‚aw Gusowski, pwd.Maciej Borowiecki, pwd.Witold DobrzyÅ„ski

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

I.ZHP. 


34 BDH-rzy powstaÅ‚a w październiku 1981 r. z inicjatywy Bogdana Gusowskiego, nosiÅ‚ miano „Å»ak”. BazÄ… byÅ‚a S.P. Nr 38 przy C-SkÅ‚odowskiej (obecnie budynek Biblioteki Pedagogicznej). W okresie miÄ™dzywojennym nr 34 miaÅ‚a drużyna ministrantów. Ponieważ kilka lat wczeÅ›niej przestaÅ‚y funkcjonować w S.P. 38 drużyny harcerskie skupione w szczepie o pomaraÅ„czowych chustach a pierwszy nabór do 34-tej (rocznik 1969) to zuchy Å›lubujÄ…ce w 1977r, które miaÅ‚y jeszcze pomaraÅ„czowe chusty, przyjÄ™liÅ›my te wÅ‚aÅ›nie barwy. W którymÅ› momencie chyba nawet funkcjonowaÅ‚a nazwa „PomaraÅ„czarnia”. Ostatecznie nazwa, która siÄ™ przyjęła to „BÄ…dź Gotów” a harcerze zawsze mieli zakasane rÄ™kawy. Równolegle z chÅ‚opcami powstaÅ‚a drużyna harcerek prowadzona przez AnnÄ™ Nowak (miaÅ‚y zielone chusty-numeru nie pamiÄ™tam), jednak ta szybko przestaÅ‚a istnieć i zostaÅ‚a wÅ‚Ä…czona do 34 BDH-rskiej z prowadzÄ…cÄ… RenatÄ… LewandowskÄ…, jako przybocznÄ….

Obóz w Starej Hucie 1982 . Z proporcem drużynowy dh BogusÅ‚aw Gusowski (ZdjÄ™cie z archiwum BogusÅ‚awa Gusowskiego)

Zbiórki odbywaÅ‚y siÄ™ w klasie lub szkolnym schronie użytkowanym przez szkoÅ‚Ä™ jako rupieciarnia. Przez jakiÅ› czas spotykaliÅ›my siÄ™ w schronie w sÄ…siednim budynku .
Pierwszym obozem drużyny byÅ‚a Stara Huta koÅ‚o Lipinek w 1982 r. jako podobóz 34 BDH i drużyny z Fordonu Bogdana Esmingera, w ramach zgrupowania obozu szczepu lotniczej 19-stki. ByÅ‚ tam też podobóz z Chojnic.

Gdzieś tu był biwak z klasą Bogdana koło Wałcza.
Kolejnymi wyjazdami byÅ‚ biwak w Glinkach i wyjazd do Trójmiasta. PierwszÄ… zimowÄ… akcjÄ… byÅ‚ udziaÅ‚ w alercie naczelnika – Pogotowiu Zimowym Harcerek i Harcerzy (pomoc starszym osobom, noszenie wÄ™gla). Od poczÄ…tku dziaÅ‚alnoÅ›ci drużyna charakteryzowaÅ‚a siÄ™ dużą niezależnoÅ›ciÄ… od wÅ‚adz ZHP. ObjawiaÅ‚o siÄ™ to choćby przez udziaÅ‚ w harcerskich pasterkach, a na obozach zawsze odbywaÅ‚y siÄ™ msze polowe. PamiÄ™tny byÅ‚ też incydent na manewrach hufca ZHP w bazie w Pólku, gdzie drużynowy Bogdan Gusowski zostaÅ‚ „zabrany na rozmowy”, a harcerze z patrolu 34 BDH oddani pod opiekÄ™ innego instruktora, z powodu skrytykowania przez Bogdana rozpalenia obrzÄ™dowego ogniska przy użyciu substancji Å‚atwopalnych. W późniejszym okresie (druga poÅ‚. lat 80-tych) odmowa uczestnictwa w pochodach pierwszomajowych i wyjazdy w tym czasie na leÅ›ne manewry do „olsztyniaków”, byÅ‚y powodem odmowy dyrekcji S.P. 31 dalszej wspóÅ‚pracy i użyczania pomieszczeÅ„.
Drugi obóz byÅ‚ naszÄ… samodzielnÄ… inicjatywÄ… w Wilczym Gardle w 1983 r. i poznaliÅ›my Witolda DobrzyÅ„skiego – później noszÄ…cego miano „Termit”.
W 1983 r. S.P. 38 zostaÅ‚a przeniesiona na Wyżyny, a harcerze rozparcelowani do S.P.6 lub 7 ul. Poniatowskiego, SP14 ul. Å»mudzka i SP 31 ul. KarÅ‚owicza. I wÅ‚aÅ›nie w SP 31 miaÅ‚y miejsce kolejne nabory. W tym czasie w drużynie zaczęła udzielać siÄ™ Alicja Cyrankowska.
W 1984 r. zostaÅ‚y nawiÄ…zane kontakty ze szczepem 37 OlsztyÅ„skich Drużyn Harcerskich im. Jana III Sobieskiego i tam dotarÅ‚a 34 BDH na obóz, przyjmujÄ…c obozowÄ… nazwÄ™ „Jajożery”. BÄ™dÄ…c pod wrażeniem dziaÅ‚ajÄ…cej u „olsztyniaków” poczty harcerskiej, Bogdan Gusowski stworzyÅ‚ takÄ… i przy drużynie.
Bogdan został powołany do wojska i drużynę przejął Maciej Borowiecki.
Jedne z odwiedzin były zabezpieczonym kwaterunkowo przez Bogdana biwakiem w Świeciu.
W nastÄ™pnym roku również harcerze wyjechali na obóz z Olsztyniakami. Na Mazury pod fabuÅ‚Ä… indiaÅ„skÄ… .
Kolejny obóz miaÅ‚ miejsce w okolicach Rytla w Borach Tucholskich i miaÅ‚ fabuÅ‚Ä™ rzymskÄ…. ByÅ‚ zorganizowany z 41 BDH "OrlÄ™ta”.

2 Biwaki w Pieczyskach w oÅ›rodku „Kobry”.
W latach 84-88 Akcja pod Arsenałem (zajęcie 6 miejsca na kilkaset patroli).​

Obóz 34BDH i 37ODH 1984 r. Z sygnaÅ‚ówkÄ… drużynowy 34-tej pwd. BogusÅ‚aw Gusowski (ZdjÄ™cie z archiwum BogusÅ‚awa Gusowskiego)

Projekty kartek i znaczków pocztowych Poczty Harcerskiej  34 BDH z pieczÄ…tkami "cenzury" na odwrocie. Ze zbiorów pwd. Bogdana Gusowskiego.

II.ZHR.


Po powstaniu ZHR-u, w lutym i w marcu 1989r. w drużynie trwaÅ‚y dyskusje na temat dalszej przynależnoÅ›ci organizacyjnej. Część z nas nie wyobrażaÅ‚a sobie innego rozwiÄ…zania niż przejÅ›cie do nowej organizacji. Nie wszyscy jednak podzielali to zdanie, gÅ‚ównie ze wzglÄ™dów Å›wiatopoglÄ…dowych. Również część rodziców, obawiajÄ…c siÄ™ ewentualnych represji ze strony wÅ‚adzy, nie byÅ‚o przychylnych przynależnoÅ›ci dzieci do ZHR-u.

Ponieważ rozbieżne poglÄ…dy nie daÅ‚y siÄ™ pogodzić, w kwietniu szóstka instruktorów i harcerzy wystÄ…piÅ‚a z ZHP i zaÅ‚ożyÅ‚a w ZHR-ze nowÄ… 34 BydgoskÄ… DrużynÄ™ Harcerzy, dziaÅ‚ajÄ…cÄ… na poczÄ…tku jako patrol wÄ™drowniczy. Drużynowym zostaÅ‚ pwd. Maciej Borowiecki „Sztywny”, natomiast przybocznym pwd. Witold DobrzyÅ„ski „Termit”.

W tym czasie na zaproszenie Skolta Esperanto Ligo organizowaliÅ›my już wyprawÄ™ na zlot Finlands Svenska Scouter (Organizacja FiÅ„skich Skautów SzwedzkojÄ™zycznych) „OKEJ ‘89”. Na wyprawÄ™ pojechaliÅ›my wspólnie ze starÄ… drużynÄ… z ZHP, ale już w barwach ZHR-u, w zielonych chustach z laskami skautowymi i nowÄ… naszywkÄ… na rÄ™kawie – zielonÄ… „figÄ…”, która odtÄ…d staÅ‚a siÄ™ symbolem naszej drużyny.

Po wakacjach ostro wziÄ™liÅ›my siÄ™ do pracy i już we wrzeÅ›niu, po naborze w Szkole Podstawowej nr 30 (dzisiejsze Gimnazjum nr 23) przy ul. Czackiego, znowu w drużynie mieliÅ›my ponad 30 harcerzy. W dniach 4-11.02.1990r. wspólnie z 68 BDH-y i 1 IDH-y uczestniczyliÅ›my w zimowisku „Wykopaliska” w Szelejewie. Przewodni motyw zimowiska zwiÄ…zany byÅ‚ z pobliskim Biskupinem.

Już na przeÅ‚omie marca i kwietnia wyruszyliÅ›my na nasz pierwszy biwak do DÄ™bowej Góry k. Wyrzyska, gdzie tradycyjnie nocowaliÅ›my w tamtejszym paÅ›niku. W dniach 22-24.06.1990r. drużyna uczestniczy w zlocie Bydgoskiego Hufca Harcerek i Harcerzy „Korzenie 90” w Kornelinie. W lipcu (7-25.07.1990r.) jesteÅ›my organizatorem obozu „IndiaÅ„ska Wioska” w Okoninku k. Cekcyna. Nasze obozowisko skÅ‚adaÅ‚o siÄ™ z 3 podobozów: 34 BDH-y i 68 BDH-y, 34 BDH-ek i IZH-ek „Tabula Rasa” oraz 1 IDH-y „DeptuÅ‚y”. WyjeżdżajÄ…c na pierwszy nasz staÅ‚y obóz dysponowaliÅ›my już w zasadzie kompletnym sprzÄ™tem obozowym, a byliÅ›my przecież w caÅ‚kiem nowej organizacji. ZdobyliÅ›my go dziÄ™ki naszej przedsiÄ™biorczoÅ›ci. KorzystajÄ…c z niewielkiego popytu na tego typu sprzÄ™t ze strony „wiÄ™kszego brata”, w poÅ‚Ä…czeniu z galopujÄ…cÄ… inflacjÄ…, udaÅ‚o nam siÄ™ wykupić za niewielkie pieniÄ…dze spore zapasy namiotów, kanadyjek i innego sprzÄ™tu zgromadzone w Oddziale ówczesnej Centralnej SkÅ‚adnicy Harcerskiej w Bydgoszczy. W sprzÄ™t z tego źródÅ‚a udaÅ‚o nam siÄ™ zaopatrzyć nie tylko wÅ‚asne Å›rodowisko, ale i pozostaÅ‚e hufce OkrÄ™gu WarmiÅ„sko-Pomorskiego, a nawet inne okrÄ™gi.

WracajÄ…c do naszego obozu, to po drugiej stronie niewielkiego jeziorka, nad którym rozbiliÅ›my namioty, jak siÄ™ okazaÅ‚o obozowaÅ‚a 36 Sopocka Drużyna Harcerzy należąca również do ZHR-u. To dziÄ™ki harcerzom z Sopotu do dzisiaj wszyscy wspominamy nocny „nalot” na nasze obozowisko. Pobudka w ciemnoÅ›ciach, wÅ›ród wybuchajÄ…cych ze wszystkich stron petard, byÅ‚a naprawdÄ™ ekstremalnym przeżyciem. Niektórzy wartownicy zupeÅ‚nie spanikowali. Nasz podobóz na szczęście wyszedÅ‚ z tego zamieszania bez wiÄ™kszego szwanku, a nawet udaÅ‚o nam siÄ™ odzyskać proporzec InowrocÅ‚awiaków.

Kolejne zimowisko 34 BDH-y i 34 BDH-rek (29.01-07.02.1991r.) odbywa siÄ™ w Domu Harcerza w Solcu Kujawskim. Atmosfera tego miejsca w 100% pasowaÅ‚a do popularnej w tym czasie piosenki zespoÅ‚u Big Cyc „Impreza w klubie harcerza”. Pierwszy dzieÅ„ zajęło nam sprzÄ…tanie….. . Na szczęście chÅ‚opcy byli w bojowych nastrojach, program byÅ‚ dobrze przygotowany a wiÄ™kszość czasu spÄ™dzaliÅ›my w terenie. PrzetrwaliÅ›my, mimo że pod kanadyjkami w nocy zamarzaÅ‚a coca cola.

Drużyna caÅ‚y czas intensywnie pracowaÅ‚a. Regularnie odbywaÅ‚y siÄ™ zbiórki drużyny i zastÄ™pów. W tym czasie do skÅ‚adu drużyny doszedÅ‚ zastÄ™p harcerzy należących wczeÅ›niej do 68 BDH-y, wraz z jej drużynowym pwd. Ryszardem KonieczkÄ… „Rysiem”. (ZastÄ™p ten staÅ‚ siÄ™ potem trzonem gromady „Bagno”). WiosnÄ… wyruszamy na kolejne biwaki, a w dniach 5-6 czerwca 1991 harcerze 34 BDH-y wraz z ok. osiemdziesiÄ…tkÄ… innych harcerek i harcerzy z Bydgoszczy uczestniczÄ… w BiaÅ‚ej SÅ‚użbie podczas wizyty Ojca Å›w. Jana PawÅ‚a II w Olsztynie i GdaÅ„sku. W 1991 byÅ‚ także zlot jubileuszowy ZHR i ZHP-1918 w Olsztynie pod CzÄ™stochowÄ….

Kolejny obóz, tym razem o fabule pirackiej, odbyÅ‚ siÄ™ w dniach 10-30.07.1991r. nad jez. Radolnym na Kaszubach. UczestniczyÅ‚y w nim 34 BDH-y i 34 BDH-ek. Już 2 tygodnie po zakoÅ„czeniu tego obozu starszyzna drużyny wyrusza na kolejnÄ… w te wakacje przygodÄ™. Tym razem jedziemy w Bieszczady na obóz wÄ™drowny „Biesy ‘91” (14-28.08.1991r.). Trasa nasza prowadzi przez KomaÅ„czÄ™ i ChryszczatÄ… do JabÅ‚onek, a potem zaliczamy trasy wokóÅ‚ Ustrzyk Górnych: obydwie PoÅ‚oniny, MaÅ‚Ä… RawkÄ™ a w koÅ„cu przemierzajÄ…c bezludnÄ… DolinÄ™ Górnego Sanu docieramy na najbardziej na Pd-Wsch wysuniÄ™ty skrawek Polski, do tajemniczej bacówki w Beniowej. StamtÄ…d Pasmem Widokowym wracamy do Ustrzyk Górnych. Ostatnie dni obozu spÄ™dzamy w Sannie nad Zalewem SoliÅ„skim.

W 10 rocznicÄ™ powstania drużyny, 34 BDH-y, rajdem (18-20.10.1991r.) szlakami swojego przyszÅ‚ego bohatera, rozpoczyna zdobywanie imienia ZdzisÅ‚awa ZagÅ‚oby-Zyglera. Zbiega siÄ™ to w czasie z przeprowadzkÄ… drużyny do SP63 przy ul. GoszczyÅ„skiego, gdzie od podstaw urzÄ…dzamy otrzymanÄ… od szkoÅ‚y wÅ‚asnÄ… harcówkÄ™.

Na zimowisko (28.01-07.02.1992r.) wracamy w Bieszczady na SannÄ™, do gospodarstwa p. Krzysztofa Brosa. Nie Å‚atwo byÅ‚o siÄ™ tam zimÄ… dostać. Do dzisiaj pamiÄ™tam, jak ciemnÄ… nocÄ… przemierzaliÅ›my Å›wiecÄ…c latarkami trasÄ™ z TeleÅ›nicy Oszwarowej do Sannej, po skutym lodem Zalewie SoliÅ„skim, ciÄ…gnÄ…c caÅ‚y nasz dobytek na maÅ‚ych saneczkach. Grozy sytuacji dodawaÅ‚ przeraźliwy, dudniÄ…cy trzask pÄ™kajÄ…cego na siarczystym mrozie lodu, odbijajÄ…cy siÄ™ echem od okolicznych gór.

W DzieÅ„ MyÅ›li Braterskiej A.D. 1992 funkcjÄ™ p.o. drużynowego obejmuje wyw. Piotr PaÅ‚czyÅ„ski „Krokus”. Na biwaku w Stanicy Wodnej PTTK w Tleniu 3-4.04.1992r. drużyna zamyka „kampaniÄ™ bohater” i przyjmuje imiÄ™ ZdzisÅ‚awa ZagÅ‚oby-Zyglera. W tym czasie nastÄ…piÅ‚ podziaÅ‚ organizacyjny drużyny na 2 gromady: mÅ‚odszÄ… – „ŹródÅ‚o” i starszÄ…, dziaÅ‚ajÄ…cÄ… systemem wÄ™drowniczym – „Bagno”. Gromadom szefowali „Termit” i „Sztywny”. Przy drużynie dziaÅ‚aÅ‚a w tym czasie kapituÅ‚a stopni harcerskich prowadzÄ…ca próby od poziomu mÅ‚odzika do Harcerza Orlego.

Latem (10-30.07.1992r.)drużyna organizuje staÅ‚y obóz „Sherwood” w OwÅ›nicach w pobliżu KoÅ›cierzyny. Nazwa zwiÄ…zana jest oczywiÅ›cie z fabuÅ‚Ä… nawiÄ…zujÄ…cÄ… do legendy Robin Hooda. W sierpniu „Bagno” uczestniczy wraz ze „ZjawÄ…” w wyprawie „Gazami” na PustyniÄ™ BÅ‚Ä™dowskÄ…. Niestety gazik „Bagna” już z tej wyprawy nie wróciÅ‚….. .

W grudniu 1992r. funkcjÄ™ drużynowego objÄ…Å‚ pwd. Witold DobrzyÅ„ski „Termit”. ZimÄ…, po raz kolejny, jedziemy na zimowisko na SannÄ™ (24-31.01.1993r.) . Tym razem zima jest już Å‚agodniejsza a „Bagno” przez Zalew SoliÅ„ski na odwiedziny do 41 BDH do WoÅ‚kowyji musi przeprawić siÄ™ Å‚ódkÄ…. WiosnÄ… drużyna uczestniczy w Rajdzie po Borach Tucholskich (14-16.05.1993) oraz w Zlocie Bydgoskiego Hufca Harcerzy (4-6.06.1993r.) nad jez. Czerwonko.

Kolejnego lata nasi harcerze uczestniczÄ… w obozie 10 BDH „Zjawa” nad jez. MaÅ‚e Rybno w Borach Tucholskich ok. 2 km od Lipinek. Obóz miaÅ‚ fabuÅ‚Ä™ pirackÄ… a uczestniczyÅ‚y w nim: 10 BDH-y, 34 BDH-y, 1 IDH-y oraz 34 BDH-ek. Z tego obozu zapamiÄ™taÅ‚em w szczególnoÅ›ci nasze wÄ™drówki, podczas których z wieloma przygodami przemierzyliÅ›my SÅ‚owiÅ„ski Park Narodowy. 
W sierpniu Bagno i 10BDH-rek Advena organizują spływ kajakowy Czarną Hańczą i kanałem Augustowskim.

W grudniu drużyna uczestniczy w rekolekcjach prowadzonych przez ks. Andrzeja Piesika w Dólsku. Kolejne zimowisko natomiast organizujemy w dniach 31.01-10.02.1994r., wspólnie z 10 BDH-ek „Arkadia”, w budynku dawnej wiejskiej Å›wietlicy w Rafie (za Ostromeckiem – Dolina Dolnej WisÅ‚y). Na letni obóz natomiast jedziemy natomiast do Drężna (okolice Szczecinka) wraz z 9 BWDH-y oraz trzema należącymi w tym czasie do naszego hufca drużynami ze Åšwiecia n/W.

01.10.1994r. funkcjÄ™ drużynowego objÄ…Å‚ H.O. Maciej GÅ‚on. Drużyna pracowaÅ‚a jeszcze przez okres ok.2 lat. Ostatni zapis w książce rozkazów drużyny nosi datÄ™ 2 stycznia 1997r.

Ponownie drużyna reaktywowaÅ‚a siÄ™ w roku 2009 jako 34 Bydgoska Drużyna Harcerzy „ŹródÅ‚o” a od roku 2010 do 2011 jako 34 Bydgoska Dryżyna WÄ™drowników „Bagno”. FunkcjÄ™ drużynowego peÅ‚niÅ‚ pwd. Amadeusz Domachowski.

Obecnie tradycje drużyny kontynuuje 34 Bydgoska Wodna Drużyna Harcerzy „Bryg”, której drużynowym jest phm. Robert GÄ™bara „Kijop”.

 

phm. Witold Dobrzyński

 

bottom of page